Alergia na słońce to określenie na wykwity skórne, które pojawiają się po wystawieniu odkrytego ciała na promieniowanie słoneczne. Rozpowszechnienie uczulenia na słońce jest trudne do oszacowania, ponieważ wiele osób nie zgłasza się z tym problemem do lekarza. Czy można wystrzegać się objawów alergii na słońce?
Jak wygląda alergia na słońce?
Kontakt ze słońcem u osób uczulonych może przyjmować kilka różnych form. Najczęściej pojawia się:
- pokrzywka słoneczna – charakteryzują ją swędzące bąble pokrzywkowe;
- świąd posłoneczny – wypukłe grudki lub guzki, które mogą pojawić się także na obszarach skóry niewystawianych na bezpośrednie działanie słońca;
- polimorficzne wykwity świetlne – grudki, plamy, pęcherzyki lub krosty;
- reakcja fotoalergiczna – podrażnienie spowodowane reakcją między substancją chemiczną nakładaną na skórę a promieniowaniem słonecznym, np. zapachowe substancje dodawane do kosmetyków. [1], [2]
Alergia na słońce – najczęstsze błędy
Nadwrażliwość na słońce wymaga szczególnej pielęgnacji skóry oraz prowadzenia działań profilaktycznych, dzięki czemu można zminimalizować dokuczliwe objawy lub całkowicie zapobiec ich wystąpieniu. O czym często zapominają alergicy?
- Niewłaściwy czas ekspozycji na słońce. Czas największego nasłonecznienia przypada na godziny między 10:00 a 16:00. Przebywanie na słońcu podczas najsilniejszego promieniowania słonecznego zwiększa ryzyko alergicznych zmian skórnych.
- Zbyt długi czas ekspozycji na słońce. U części alergików skóra nabiera pewnego rodzaju odporność na promieniowanie słoneczne, ale pod warunkiem, że jest ono dawkowane stopniowo. Długie eksponowanie ciała na pierwsze wiosenne i letnie promienie słońca prawdopodobnie skończy się nasilonymi objawami skórnymi.
- Brak lub niewłaściwa odzież ochronna. Wychodząc na słońce, powinieneś okryć ciało tkaninami z materiałów o przewiewnym, ale ciasnym splocie. Ażurowe koszule i bluzki nie są dobrym wyborem, zwłaszcza na początku sezonu. Często zapomina się również o noszeniu kapeluszy z szerokim rondem lub czapek z daszkiem i o okularach przeciwsłonecznych.
- Brak stosowania i niewłaściwe stosowanie kremów z filtrem UV. Zawarte w kremach ochronnych filtry mają za zadanie chronić skórę przed skutkami wystawienia jej na promieniowanie słonecznie i powinny być stosowane przez wszystkich, nie tylko przez alergików. Krem należy nakładać obficie i w ciągu dnia reaplikować go na skórę.
- Stosowanie leków o działaniu światłouczulającym. Niektóre preparaty zwiększają wrażliwość skóry na słońce i zwiększają toksyczność promieni słonecznych. Należą do nich m.in. trójpierścieniowe leki przeciwdepresyjne, niektóre leki przeciwbólowe (np. ketoprofen, aspiryna) i niektóre antybiotyki. Informacja o tym działaniu ubocznym jest zawarta na ulotce dołączonej do opakowania leku. Jeśli to możliwe, w okresie letnim unikaj stosowania tego typu leków. Jeśli nie – pamiętaj o bezwzględnej ochronie przed słońcem! [1], [3]
Alergia na słońce – walcz szybko z objawami!
Gdy pojawią się pierwsze oznaki szkodliwego działania słońca, powinieneś działać szybko. Przede wszystkim schowaj się do cienia i schłodź ciało. Możesz np. wziąć chłodny prysznic. Na podrażnioną i swędzącą skórę możesz nałożyć apteczny preparat z pantenolem lub schłodzony żel z aloesem. Osoby, które wiedzą, że są uczulone na słońce, w letnim sezonie powinny być zaopatrzone w lek na alergię bez recepty, np. z desloratadyną lub bilastyną. Takie preparaty mają małą dawkę, ale stosowane zgodnie z zaleceniami na ulotce dla pacjenta, mogą pomóc w szybkim pozbyciu się objawów. [4]
Bibliografia
[1] A. M. Oakley, T. Badri, i B. W. Harris, „Photosensitivity”, w StatPearls, Treasure Island (FL): StatPearls Publishing, 2023. Dostęp: 23 czerwiec 2024. [Online]. Dostępne na: http://www.ncbi.nlm.nih.gov/books/NBK431072/
[2] „Uczulenie na słońce (fotodermatoza) – jak rozpoznać i leczyć alergię na słońce”. Dostęp: 23 czerwiec 2024. [Online]. Dostępne na: http://www.mp.pl/social/article/350205
[3] „Sun allergy – Symptoms and causes”, Mayo Clinic. Dostęp: 23 czerwiec 2024. [Online]. Dostępne na: https://www.mayoclinic.org/diseases-conditions/sun-allergy/symptoms-causes/syc-20378077
[4] „Indeks Leków MP”. Dostęp: 23 czerwiec 2024. [Online]. Dostępne na: https://indeks.mp.pl/